دورهمی در نظرسنجی شبکه نسیم بالاتر از خندوانه قرار گرفت/ مردم بیش از هر چیز به طرح مشکلاتشان علاقه دارند
برگ برنده دورهمی خود مدیری و نبوغ اوست. در رده دوم عوامل موفقیت برنامه نیز میتوان به استندآپهای بسیار خوب مدیری اشاره کرد که مضامین مطرح شده در این قسمت باعث جلب توجه مردم و اهمیت قائل شدن مخاطبین به این برنامه گشته است.
امروزنامه: مهران مدیری با برنامهای جدید و متفاوت از تجارب پیشین به تلویزیون بازگشت. برنامه دورهمی تجربهای جدید از برنامهسازی در سیمای ایران است که توجه بسیاری را به خود جلب کرده و تاکنون در جذب مخاطب نیز موفق بوده است.
آنچه که اهمیت کار مدیری را در جلب نظر تماشاگران بیشتر جلوه میدهد پخش این برنامه از شبکه نسیم و وجود رقیبی همچون خندوانه و رامبد جوان است. دورهمی برنامهای در گونه طنز اجتماعی است که به شیوه جدید و به صورت نمایشی زنده و با میان برنامههای استندآپ گونه مهران مدیری همراه است. هوش مدیری به او کمک کرد تا پس از چند تجربه ناموفق و کارهایی که نتوانستند رابطه مناسبی با مردم برقرار کنند,با دورهمی تا حدودی مجددا به جایگاه گذشته خود بازگردد.
اما صحبت از دورهمی تنها به یک وجهه این برنامه خلاصه نمیشود و ایرادات و همچنین محسنات زیادی همچون بسیاری از برنامههای دیگر نیز بر این کار تلویزیونی وارد است که به ترتیب به همه این موارد خواهیم پرداخت. در ابتدا میتوان از این صحبت کرد که برنامه به چه علت با تغییرات ساختاری رو به رو شد و چرخشی ناگهانی در میانه راه در آن رخ داد. مهراب قاسمخانی طراح و کارگردان فاز اول دورهمی که به دلیل ممنوعالکاری از سوی صدا و سیما, نامش در تیتراژذکر نمیشد و پس از پخش چند قسمت حتی با این نحوه کار او و بدون ذکر نام نیز از سوی مدیران سازمان مخالفت به عمل آمد. همین امر باعث شد تا روند پخش نمایشها متوقف شود و برنامه محدود به تعدادی مهمان در هر قسمت شود و به طور ناگهانی فصل اول دورهمی با یک نمایش و پایانی شتابزده به سرانجام رسید. همین امر از انسجام برنامه کاست و باعث شد تا کمی طرفداران مدیری دلسرد شوند. زیرا آنچه که تصور میکردند با آنچه شکل گرفته بود متفاوت مینمود.با شروع فصل جدید و تغییراتی محدود در دکور که به آن خواهیم پرداخت, داستانی جدید همراه با شخصیتها و بازیگرانی جدید به برنامه اضافه شد که اینبار کارگردانی شخص مدیری در بالاتر رفتن کیفیت برنامه وجلب رضایت تماشاگران تاثیر به سزایی داشت تا جایی که در نظرسنجیهای انجام شده از رقیب باتجربهتر و بسیار موفق خود یعنی خندوانه در جلب رضایت مردم پیشی گرفت.
اگر بخواهیم تحلیلی جزء به جزء از برنامه ارائه دهیم میبایست ابتدا به سراغ دکور برنامه و شکل متفاوت آن با سایر برنامههای مشابه برویم. محل اجرای دورهمی سالنی 300 نفره میباشد. یک سالن تئاتر که در مقابل خیل زیادی از تماشاگران قسمتهای مختلفی را اجرا میکنند و همچون تئاتر ارتباط مستقیمی با مردم دارند. اما دکور زیبا و جذاب دورهمی که بسیار خوب اجرا گشته ایرادی بزرگ دارد و حواشی بسیاری برای این برنامه و عوامل آن ایجاد کرد. اتهام کپیکاری به عوامل سازنده برای این دکور عظیم زده شد, زیرا دقیقا دکوری اینچنینی در برنامهای هندی با همین مختصات استفاده شده بود و منتقدان از این جهت کاملا حق دارند اما محتوای دو برنامه کاملا متفاوت است و میبایست به این نکته نیز توجه نشان میدادند. اما محتوای متفاوت نیز توجیه کننده این اندازه از شباهت نیست و حداقل اندکی خلاقیت نیاز داشت که در فصل دوم سعی شد در حد مقدور به این مقوله توجه شود. مقوله دیگر مربوط به محل اجرا و شکل متفاوت برنامه , به شجاعت سازندگان آن برمیگردد که در مقابل تعداد زیادی تماشاگر نمایشی را اجرا میکنند که هربار با دفعه قبل متفاوت است و این خود سختی بسیاری دارد و امری قابل ستایش میباشد.
محتوای نمایشهای برنامه دورهمی جایی است که مناقشات بر سر آن زیاد بوده است. افراد یا سیاه هستند یا خاکستری و فرد سفیدی وجود ندارد,دیالوگها گاها به شدت سخیف میشوند و این مورد در فصل اول بسیار به چشم میخورد تا جایی که نویسندگان گویا تلاش زیادی را بر این مورد میگذاشتند که آخرین شوخیهای موجود در فضای مجازی را بیابند و در کار خود استفاده کنند. این امر هم از خلاقیت به دور است وهم گاهی از محدوده اخلاقیات جامعه خارج میشود. به روز بودن و مطرح کردن صحبتهای مردم الزاما همراه با طرح مسائلی سخیف و سطح پایین همراه نیست و باید سعی شود در مدیومی چون تلویزیون سطح کارهایی همچون دورهمی بالاتر از بقیه همنوعان خویش باشد. علت این خواسته مجموعه عواملی است که تشکیل دهنده دورهمی هستند و در کنار هم باعث ایجاد توقعاتی میان اهالی فرهنگ و مردم میشوند. اشکال دیگر وارد بر برنامه به طراحی شخصیت سیامک انصاری در هر دو فصل بازمیگردد. چرا فردی که نماد یک انسان تحصیلکرده و مبادی آداب اجتماعی است و بیشترین تطبیق را با فردی معقول در جامعه ما دارد تبدیل به بی دست و پا ترین, سادهترن و گاها نادانترین فرد آن جامعه چند نفره میکنند؟! این عمل تقریبا در تمامی کارهای مدیری رخ میدهد. اگر نقد انسان روشنفکر است چرا فردی که چنین معقول و مورد قبول از طرف جامعه میباشد تا این اندازه ساده نشان داده میشود؟! در طنز الزامی به غلو نیست و زندگی جاری افراد نیز دارای موقعیتهای فراوانی است که با اندکی تلاش میتوان شخصیتها را باورپذیرتر و نزدیکتر به جریان نشان داد.گاهی حتی این ایراد بر نویسندگان وارد بود که چرا تا این حد افرا را سیاه وو کایکاتورگونه و غیر قایل باور نشان میدهند زیرا فاصله زیاد از واقعیت تاثیر عکس نیز خواهد گذاشت, و همانطور که شاهد بودیم فصل اول چندان در همراهی مخاطب موفق عمل نکرد. اما این ایرادات باعث نمیشود که به کیفیت کار بازیگران ایرادی وارد کنیم زیرا با حداکثر کیفیت خود به ایفای نقش پرداختهاند.
مبحث دیگر درباره میان برنامههای مدیری به عنوان مسابقات با حضور تماشاگران و یا حضور مهمانان برنامه است که انواع و اقسام حواشی و مشکلات را برای این گروه به همراه آورد. از کوتاه کردن موی پسری جوان که در برنامه شرکت کرده بود تا زدن سبیل سروش صحت و تراشیدن موهای نیما فلاح همگی باعث ایجاد حواشی و صدور تذکر رسمی مدیران سیما به سازندگان برنامه بود. بعضی مواقع مدیری چنان در رفتار خود با تماشاگران و مهمانان تندروی را پیشه خود قرارمیدهد که به توهین به شخصیت افراد پهلو میزند و قطعا پسندیده نیست. اصرار بر به زبان آوردن نام افرادی که در پیشه خود آنچنان توانایی ندارند از اخلاق به دور است و تا حدی میتوان این کار را اصرار برریختن آبروی دیگران نامید!!! البته هر چه برنامه روبهجلو حرکت کرد هم سوالات و هم برخورد مدیری با مهمانان و تماشاچیان بهتر شد از ان رفتار کمی نچسب قبلی فاصله گرفت و حتی در مواجه با مهمانان برنامه تبدیل به نقطه قوت برنامه شد تا جایی که رضایت بسیاری از بینندگان و مهمانان را جلب کرد. اجرای مسلط مدیری و ایجاد فضای صمیمی از سوی او نیز بر افزایش کیفیت این بخش موثر واقع شده است.
اما شاید بتوان بهترین و اصلیترین بخش برنامه را استندآپهای خلاقانه و بسیار عالی مهران مدیری نامید. جایی که مدیری با تسلط فوقالعاده خود در ارتباط با مخاطب و شناخت علایق و نبض او و توانایی همراه کردن تماشاگران با خود و بدون بازیهای عجیب و غریب با لحن و صورت خود توانسته رضایت همه مخاطبان را جلب کند. دست گذاشتن بر روی موضوعات مهم اجتماعی و طرح این مسائل به صورتی کاملا نیشدار و تا حدودی حرکت برروی خطوط قرمز, توجه مردم را بیش از سایر قسمتهای برنامه به این بخش جلب کرده است. حتی شاید بتوان دلیل پیشی گرفتن دورهمی از خندوانه را طرح همین مسائل دانست زیرا مشکلات روزمره مردم ایران را به صورتی تمام و کمال در این مدیوم پرخطر با ظرافتی مثالزدنی بیان میکند.
در آخر میتوان این جمعبندی را داشت که برگ برنده دورهمی خود مدیری و نبوغ اوست. در رده دوم عوامل موفقیت برنامه نیز میتوان به استندآپهای بسیار خوب مدیری اشاره کرد که مضامین مطرح شده در این قسمت باعث جلب توجه مردم و اهمیت قائل شدن مخاطبین به این برنامه گشته است. همچنان اشکالاتی همچون دوری بعضی از شخصیتها از واقعیت و بد نشان دادن بعضی اتفاقات,سخیف بودن تعدادی از شوخیها و دیالوگها, رفتار گاها نامناسب مدیری با تماشاچیان و تحت فشار قراردادن بیش ازاندازه و کنکاش در زندگی خصوصی مهمانان را نیز از اشکالات وارد بر دورهمی دانست که با اندکی دقت نظر عوامل سازنده این برنامه همگی قابل رفع خواهند بود. در هر حال مردم به طرح مشکلات خود علاقه دارند و مادام که دورهمی هرچند کوتاه و گذرا اما با ظرافت به این مشکلات بپردازد از این برنامه و سازندگانش حمایت خواهند کرد.