دورهمی؛ نقد جامعه مدرن

دورهمی؛ نقد جامعه مدرن 

مازندمجلس: وطن امروز در یادداشتی آورده است:

مازندمجلس: اتفاق خوشایندی که این روزها در شبکه نسیم، در حال رخ دادن است، حضور متفاوت و تحسین‌برانگیز مهران مدیری است که سال گذشته پس از مدت‌ها به تلویزیون بازگشت. بازگشت مهران مدیری به تلویزیون به اذعان خود او پس از،‌ از دست دادن مخاطبانش در سال‌های دوری از رسانه ملی بود. پس از «در حاشیه» که با تصرف و مداخله افراطی بخش کوچکی از جامعه پزشکی نتوانست به شکلی که کارگردان دنبال آن بود، ادامه یابد، این بار مهران مدیری «دورهمی» را روی آنتن ‌برد و به سرعت توانسته حجم قابل توجهی از مخاطبان را پای شبکه نسبتاً پرطرفدار نسیم بنشاند.

دورهمی در آغازین روزهای پخش به کپی‌برداری از یک برنامه هندی متهم شد. البته بعد گفته شد هندی‌ها هم از نسخه‌ای آمریکایی کپی‌برداری کرده‌اند و همین موضوع حاشیه‌هایی برای «دورهمی» به وجود آورد. منتقدان «کپی» مهران مدیری نسبت مناسبی با محتوا برقرار نکرده‌اند. این ادعا درباره کپی بودن دورهمی به نحوی مطرح می‌شود که گویی الباقی برنامه‌های پخش شده از سیما، منحصر به فرد و بدیع و تازه و ابتکاری‌اند!! در حالی که پرسابقه‌ترین برنامه فوتبالی تلویزیون، حتی در تغییر و تحولات هرازگاه و سالانه و... نیز به کپی‌برداری از یک برنامه ایتالیایی ادامه می‌دهد و البته مخاطبان خود را هم حفظ کرده است. به نظر نمی‌رسد عیب و ایراد گرفتن از صرفا دکور مشابه یا فرم مشابه برنامه تلویزیون‌های دیگر، درست باشد!

آن هم وقتی مهران مدیری در محتوا با یک ایده‌پردازی خلاقانه حتی به «خندیدن» هم جهت می‌دهد و صرفا «الکی خندیدن» را تجویز نمی‌کند. حرکت خلاف جریان معمول در تلویزیون از سوی خالق «مرد هزارچهره» اتفاقا پسندیده نیز هست، زمانی که خلأ بسیاری از برنامه‌های اجتماعی را در تلویزیون با نقدهایی صریح پر می‌کند.

نشان دادن ایرادهای معمول جامعه مدرن و نقد آن، مواجهه‌ای صریح با واقعیت و با هم خندیدن به عیب‌هایی که انسان امروز حتی خود، آنها را دوست ندارد و نمی‌پسندد و جبر مدرنیته آنها را بر او تحمیل کرده، ویژگی مهم «دورهمی» است.  نقد «دهکده جهانی»، تعبیری که مدیری آن را پیش‌تر ودر سری برنامه‌های «شوخی کردم» نیز به سخره گرفته بود، با نقدهای اجتماعی که او در دورهمی پیش می‌برد مشابهت دارد. مدیری اگر قرار بوده، کپی یا تقلید کرده باشد، از خود و ایده‌ای که همیشه در آثارش پیش می‌برد کپی‌برداری کرده است.

تنبلی، تحلیلگری بدون اطلاع، اظهارنظر شتاب‌زده، مدگرایی بی‌منطق، برنامه‌های بی‌محتوای ماهواره‌ای، «تازه به دوران رسیدگی»، عدم مطالعه و تیپ‌های ناهمگون و... حتی استفاده افراطی از لوازم آرایش را نقد می‌کند. مخاطب را به عیب و ایرادهای خودش متوجه می‌کند و به زبان بی‌زبانی به او می‌گوید: «اگر چیزی خنده‌دار است، برخی رفتارهای خود او است». و همه آنچه مدرنیته و البته  فقدان اندیشه و تفکر، بر سر بشر امروزی آورده را صریح و بی‌آنکه واهمه داشته باشد بیان می‌کند. دورهمی نمونه‌ای خاص از یک برنامه اجتماعی است. برنامه‌ای که «خندیدن» را با «نقد» همراه کرده است و شاید نقطه تمایز مدیری با دیگران همین‌جاست.